Komunikat Powiatowego Inspektora Sanitarnego / informacje dla mieszkańców

Szanowni Współmieszkańcy powiatu brzeskiego,

Wydarzenia ostatnich dni, w których przebiegu kierowana przez mnie jednostka – Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Brzesku, została niechcianym „bohaterem”, skłaniają mnie do skreślenia kilku zdań, w których postaram się zawrzeć krótki, chronologiczny opis faktów i zdarzeń jakie towarzyszyły działaniom mającym na celu zapobieżenie rozwojowi bakterii Clostridium perfringens (łącznie ze sporami), ujawnionej jako czynnik zanieczyszczający wodę przesyłaną wodociągiem publicznym Brzesko-Łukanowice. Niemniej ważnym powodem jakim kieruję się adresując do Państwa ten przekaz jest szereg nieprawdziwych informacji, przekłamań, insynuacji i bezpodstawnych krytyk, pojawiających się w domenie publicznej, a które poprzez jednostronny przekaz istotnie wypaczają, czy też wprost kwestionują zasadność działań jakie podejmowaliśmy na rzecz zapewnienia mieszkańcom gmin wody o właściwej jakości zdrowotnej oraz jakie przesłanki proceduralne nami powodowały.

Przebieg zdarzeń, w których istotnym epizodem była decyzja o unieruchomianiu wodociągu Brzesko-Łukanowice, następczo podejmowane działania naprawcze przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, a w finale – decyzja przywracająca możliwość korzystania z wody dystrybuowanej wskazaną wyżej siecią, przedstawia się następująco.

Dzień I – 19.06.br.

a)   pobór próbki wody z kranu zlokalizowanego w Domu Dziecka w Jasieniu – punkt czerpalny umiejscowiony na instalacji wodociągowej, pomiędzy wodomierzem, a zaworem zwrotnym. Usytuowanie punktu w powyższej lokalizacji jest wyborem przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, wskazującym go jako reprezentatywne miejsce do ceny jakości wody przesyłanej wodociągiem Brzesko-Łukanowice. W końcowej części mojego wystąpienia znajdą Państwo informacje odnoszące się w sposób bardziej szczegółowy do wyboru lokalizacji punktu poboru wody w Domu Dziecka w Jasieniu.  

b)   skierowanie próbki do badań, realizowanych przez Dział Laboratoryjny WSSE w Krakowie – Oddział Laboratoryjny w Tarnowie. Czas i warunki transportu odpowiadają wymaganiom normatywnym i proceduralnym, w czego efekcie próbka wody – niekwestionowana co do poprawności poboru i sposobu dostarczenia, zostaje skierowana do badań laboratoryjnych.

Dzień II – 20.06.br.

a) pozyskanie wyniku badań z Działu Laboratoryjnego WSSE w Krakowie – Oddział Laboratoryjny w Tarnowie, co nastąpiło w dniu 20.06.2017 r., około godziny 14:30,

b)   kontakt telefoniczny z Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego w celu poinformowania zainteresowanych gmin o zaistniałym zdarzeniu, którego rozległość przekraczała zasięg nadzoru pojedynczego samorządu gminnego oraz pracownikiem spółki RPWIK w Brzesku Sp. z o.o. (w tym samym czasie kilkukrotnie próbowano skontaktować się z Panem Prezesem), co nastąpiło w okolicach godziny 15:00. W przebiegu powyższych kontaktów nastąpiło przekazanie zainteresowanym informacji o stwierdzonym zanieczyszczeniu wody, konieczności pilnego powiadomienia odbiorców wody o jej zakwestionowanej jakości zdrowotnej oraz odziałaniach następczych, zaplanowanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Brzesku,

c)   wydanie przez PPIS w Brzesku decyzji nr 29/17 („unieruchomiającej” wodociąg, tj. stwierdzającej brak przydatności wody do spożycia zarówno surowej jak i po przegotowaniu) oraz jej przekazanie podmiotom zobowiązanym do wykonania zawartych w niej nakazów,  

d)   natychmiastowe uruchomienie kampanii informacyjnej w sprawie niewłaściwej jakości wody, prowadzonej przez PPIS w Brzesku poprzez komunikaty zamieszczane na stronie internetowej oraz dyżury telefoniczne pracowników, które trwały do godziny 24-tej oraz od godziny 6:00 dnia następnego,

e) podjęcie działań naprawczych przez dostawcę wody, zainicjowanie prac przedstawicieli powiatowego sztabu kryzysowego, koordynującego pracę służb w siedzibie KP PSP w Brzesku oraz działania Gminy Brzesko, mające na celu zabezpieczenie awaryjnych dostaw wody, przy jednoczesnym prowadzeniu kampanii informacyjnej,

f)    wydanie przez PPIS w Brzesku decyzji nr 30/17 („uzupełniającej” i uściślającej przekaz zawarty w decyzji nr 29/17) oraz jej przekazanie podmiotom zobowiązanym do wykonania zawartych w niej nakazów.

Dzień III – 21.06.br.

a)   kontynuacja kampanii informacyjnej,

b)   pobór próbek wody z obszaru objętego zakazem spożycia wody – punkty poboru wody w miejscowościach Jasień, Brzesko, Bielcza, Sufczyn,

c)   pozyskanie wyników badań wody – własnych oraz RPWIK w Brzesku, potwierdzających właściwą jakość wody, m. in. w odniesieniu do wcześniej zakwestionowanego parametru mikrobiologicznego,

d) wydanie przez PPIS w Brzesku decyzji nr 31/17 („dopuszczającej” do spożycia wodę), potwierdzającej przydatność do spożycia wody dystrybuowanej wodociągiem Brzesko-Łukanowice. Decyzja została wydana i ogłoszona około godziny 14-tej.

Podsumowując powyższą relację, chciałabym Państwu w sposób szczególnie dobitny uzmysłowić, iż odpowiednio do rozwoju sytuacji i w sposób bezzwłoczny, wdrażaliśmy standardowe procedury postępowania przeciwepidemicznego, stosowane rutynowo przez jednostki Państwowej Inspekcji Sanitarnej w sytuacji stwierdzonego zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody. W szczególności o takim, a nie innym rozstrzygnięciu w kwestii unieruchomieniu dostaw wody zadecydowało wiążące PPIS w Brzesku brzmienie przepisu §18 z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, w którym jednoznacznie wykluczono możliwość warunkowego dopuszczenia do spożycia wody zawierającej jakiekolwiek zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Jak więc Państwo sami zauważycie, moje działania, poza co oczywiste bezwzględną realizacją obowiązujących przepisów prawa, były podyktowane koniecznością zapobieżenia wystąpienia jakiegokolwiek ryzyka dostarczenia konsumentom wody, której jakość zdrowotna została zakwestionowana pod względem mikrobiologicznym przez akredytowane laboratorium badawcze Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W kontekście powyższego należy również zauważyć, iż treść rozstrzygnięcia zwartego w decyzji PPIS w Brzesku o zakazie używania do spożycia wody pochodzącej z wodociągu Brzesko – Łukanowice znana była organowi nadrzędnemu, który nie wniósł do niej zastrzeżeń, podzielając dokonaną przez tutejszego Inspektora Sanitarnego ocenę zagrożenia zdrowotnego. Tym samym wielokrotnie wybrzmiewający w ostatnich dniach zarzut o rzekomo „pochopnym” działaniu Sanepidu nie znajduje uzasadnienia w stanie faktycznym. Zasmucającym jest fakt, iż jest on głosem niektórych Radnych Gminy Brzesko, których nie sposób było posądzać wcześniej o tak nonszalanckie podejście do kwestii bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców gminy Brzesko.

Trafiając na rozlicznie pojawiające się w Internecie głosy krytyki, spekulacje i uwagi anonimowych „specjalistów” miejcie Państwo na uwadze, że to ograny Państwowej Inspekcji Sanitarnej ustawodawca wskazał w ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 328) jako właściwe, również w wymiarze merytorycznym, do oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Uszczegóławiając powyższe, należy zauważyć, ze zgodnie z delegacją kompetencyjną, zapisaną w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, PPIS prowadzi stały nadzór nad jakością wody przeznaczoną do spożycia przez ludzi. W wymiarze praktycznym, regulowanym przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1989), nadzór sprowadza się miedzy innymi do okresowego pobierania próbek wody, wg ściśle określonego harmonogramu i  miejscach wyznaczonych jako reprezentatywne do dokonywania m.in. bieżących ocen jakościowych wody. Powyższe stanowi dopełnienie kontroli jakości wody, jaka sprawuje nad podległym sobie wodociągiem przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Stwierdzone w próbce wody pobranej w Domu Dziecka w Jasieniu zanieczyszczenie wody Clostridium perfringens (łącznie ze sporami), stanowiło efekt realizacji ustalonego programu badań nadzorowych wody, prowadzonego wg procedur poboru jakie mają zastosowanie w Dziale Laboratoryjnym Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie i w terminie uzgodnionym z Małopolskim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym.

Wielokrotnie przywoływanym argumentem osób krytykującym działania podejmowane przez PPIS w Brzesku, jest negowanie jako właściwej dla dokonanej oceny wody, lokalizacji jej punktu poboru na instalacji zasilającej budynek Domu Dziecka w Jasieniu. W kontekście powyższego zarzutu szczególnego znaczenia nabiera fakt, iż to Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzesku zainstalowało na rzeczonym odcinku sieci kran do poboru wody, akceptując tym samym jego lokalizację jako nie budzącą zastrzeżeń co do wiarygodności wyników, pochodzących z oceny pobranej w nim wody. To w mojej ocenie stanowi wręcz argument przesadzający, iż ten odcinek wodociągu jest nadzorowany przez spółkę, a przyjmując rozumowanie odwrotne mielibyśmy do czynienia z sytuacją kiedy podmiot odpowiedzialny za dystrybucję wody w powiecie brzeskim w sposób niewłaściwy wybiera lokalizację dla punktu, na podstawie którego od wielu lat dokonywana jest ocena jakości wody. Znaczącym jest również fakt, iż próbka wody na podstawie, której dokonano oceny jakości wody dystrybuowanej wodociągiem Brzesko-Łukanowice została pobrana przed zaworem zwrotnym, a tym samym nie była narażona na ewentualne zanieczyszczenie wodą zalegającą w instalacji wewnętrznej budynku Domu Dziecka w Jasieniu.

Ucinając pojawiające się regularnie w ostatnich dniach spekulacje co do okoliczności wystąpienia skażenia wody, należy stwierdzić, iż nie jest możliwe jednoznaczne wskazanie miejsca i przyczyn skażenia wody. Według danych WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) występowanie w wodzieClostridium perfringens (łącznie ze sporami) jest wiązane z obecnością w niej zanieczyszczeń fekalnych. Oczywiście tak typowane rezerwuary i źródła zanieczyszczenia wody niekoniecznie mogą znaleźć potwierdzenie w sytuacji z jaką zetknęliśmy się stwierdzając wystąpienie Clostridium perfringens (łącznie ze sporami) w wodzie pochodzącej z wodociągu Brzesko – Łukanowice. Wszystkie teorie na ten temat będą miały spekulatywny charakter oraz są pozbawione możliwości zweryfikowania. Fakt ujawnienia obecności bakterii w miejscu poboru próbek wody pozwalał przyjąć znacząco większe prawdopodobieństwo ich obecności w sieci, niż hipotezę o ich wyłącznie miejscowym wystąpieniu. W tym miejscu warto nawiązać do pochopnych tez „specjalistów”, którzy na łamach, głównie internetowych publikatorów, wydawali jednoznaczne osądy odnośnie zaistniałej sytuacji, kwestionując bezrefleksyjnie słuszność działań brzeskiego Inspektora Sanitarnego.

Z poważaniem

mgr Dorota Żak 
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Brzesku

—
pssebrzesko.wsse.krakow.pl/