Sterkowiec: Rekonstrukcja w rocznicę walk

W 2014 roku obchodzimy 100 rocznicę wybuchu I Wojny Światowej. I chociaż od momentu wybuchu Wielkiej Wojny upłynęło już całe stulecie, a jej historię przesłoniła pamięć o kolejnej wojnie światowej – to pamięć od tych wydarzeniach nie zaginęła. By upamiętnić wydarzenia jakie miały miejsce w listopadzie 1914 roku grupa mieszkańców Sterkowca planuje zorganizować rekonstrukcję historyczną nawiązująca do walk jakie miały miejsce w regionie. Będzie to możliwe dzięki wsparciu z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich – Małopolska Lokalnie.

Sterkowiec jest jedną z wielu miejscowości w Zachodniej Galicji, przez które w 1914 r. przetoczył się „rosyjski walec parowy” i gdzie trwały zacięte walki, których materialnym śladem jest cmentarz wojenny nr 279. Sterkowiec to również miejscowość, gdzie oprócz cmentarza wojennego i kilku przydrożnych kapliczek brak innych materialnych śladów historii. Z tego powodu cmentarz wojenny ma swoje miejsce w świadomości mieszkańców, jako jedno z ważniejszych miejsc na mapie miejscowości.

– 100 lat to długi okres czasu – odeszli już świadkowie tamtych wydarzeń, a kolejne osoby, które znały lokalną historię z opowiadań swoich rodziców są co raz starsze. Również szczątkowa i w wielu przypadkach niespisana jest historia tego co działo się na terenie naszej miejscowości -mówi Krzysztof Bogusz – członek Grupy Rekonstrukcji Historycznej II Brygada Legionów, a równocześnie mieszkaniec Sterkowca i pomysłodawca projektu.

By ocalić to wszystko od zapomnienia i przekazać zebrane informacje kolejnym pokoleniom mieszkańców naszej miejscowości zlecone zostało ze środków prywatnych opracowanie naukowe obejmujące historię walk w 1914 r. na terenie Sterkowca, budowę i odnowę cmentarza wojennego nr 279 oraz informacje nt. wojennych losów mieszkańców Sterkowca. Prace zostały zrealizowane od kwietnia do lipca 2014 r. przez Wacława Szczepanika – zawodowego historyka, na co dzień pracownika Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Materiały do opracowania pochodziły m.in. ze zbiorów Archiwum Wojennego w Wiedniu i w wielu przypadkach są to unikaty – np. mapy, rozkazy dzienne.

Mając to wszystko na uwadze powstał pomysł, aby upamiętnić tamte wydarzenia, a równocześnie oddać hołd zarówno żołnierzom, którzy walczyli i ginęli na tym terenie, jak i naszym przodkom, których losy różnie układały się podczas I Wojny Światowej.
– Z racji naszych zainteresowań – a więc rekonstrukcji historycznej, a także obserwacji jaki kontakt z „żywą historią” ma wpływ na zainteresowanie przeszłością przygotowaliśmy projekt „Pamiętamy! – Sterkowiec 1914” mający na celu przybliżenie szerszemu gronu mieszkańców wydarzeń sprzed 100 lat – mówi Marek Duda – jeden z organizatorów wydarzenia.

Na bazie opracowania naukowego został przygotowany plan 3 dniowej imprezy batalistyczno- edukacyjnej obejmującej trzy moduły:
– turniej planszowych gier strategicznych „Rosyjski walec parowy” zrealizowany przez członków
stowarzyszenia GRH 13. Pułk Piechoty „Krakowskie Dzieci”. Turniej w formie całodziennej, połączony z warsztatami pozwalającymi n zapoznanie się z grami planszowymi opartymi na historii I Wojny Światowej,
– impreza rekonstrukcyjna – widowisko batalistyczne w plenerze. Widowisko będzie obejmowało m.in. potyczkę wojsk rosyjskich i austro-węgierskich. Rekonstrukcje będą prowadzić pasjonaci historii w strojach i z uzbrojeniem z epoki – pojawi się ich około 30.
Rekonstrukcję walk poprzedzi Msza św. na cmentarzu wojennym nr 279 w Sterkowcu z udziałem pocztów sztandarowych, mieszkańców, i przedstawicieli grup rekonstrukcyjnych.
– prelekcja naukowa nt historii walk oraz losów mieszkańców Sterkowca w okresie I Wojny światowej połączona z wystawa pamiątek z okresu I wojny Światowej.

Całość odbędzie się w dniach od 21 do 23 listopada – a więc w 100-rocznicę działań wojennych na tym terenie.
Szczegóły wydarzenia będą dostępne na plakatach, stronie internetowej www.1914.sterkowiec.pl oraz na facebooku (https://www.facebook.com/events/364982470326778/364982473660111/?notif_t=like )

Projekt otrzymał wsparcie w konkursie grantowym: Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – Małopolska Lokalnie, którego operatorem w powiecie brzeskim jest Fundacja Sztuki, Przygody i Przyjemności ARTS z Myślenic. W samą zaś realizację projektu od strony organizacyjnej i finansowej zaangażowały się m.in. Szkoła Podstawowa w Sterkowcu, organizacje i grupy nieformalne oraz przedsiębiorcy z terenu Sterkowca.

==

Grafika – zdjęcie cmentarza remasterowane Łukasz Piwowarski
Krzysztof Bogusz